Żywność funkcjonalna – co to jest i jak działa?

Właśnie na terenie Azji wykiełkowało pojęcie żywności funkcjonalnej, która ma pozytywny wpływ na organizm. W Polsce i wielu innych krajach nie jest to termin znany. Niemniej od setek, jeśli nie tysięcy lat wykorzystujemy zbawienne działanie pożywienia. Tradycyjny czosnek i różne nalewki na przeziębienia, marchwianka na biegunkę czy sok z buraka – wszystkie te produkty poniekąd mieszczą się w definicji żywności funkcjonalnej.

Co to jest żywność funkcjonalna i jakie są jej zalety?

W Europie rynek żywności funkcjonalnej zaczął się prężnie rozwijać stosunkowo niedawno. Głównym czynnikiem jest swego rodzaju moda na zdrowy styl życia. Ścisła definicja żywności funkcjonalnej została opracowana już w 1996. Brzmi ona: „Żywność może być uznana za funkcjonalną, jeśli udowodniono jej korzystny wpływ na jedną lub więcej funkcji organizmu ponad efekt odżywczy. Wpływ ten polega na poprawie stanu zdrowia oraz samopoczucia i/lub zmniejszania ryzyka chorób. Żywność funkcjonalna musi przypominać swoją postacią żywność konwencjonalną i wykazywać korzystne działanie na organizm w ilościach, które oczekuje się, że będą normalnie spożywane z dietą, przy czym nie są to tabletki, kapsułki ani krople, ale część składowa prawidłowej diety.”

Aby dany produkt mógł zyskać miano żywności funkcjonalnej musi zostać przebadany i przetestowany w warunkach klinicznych przez kilka niezależnych ośrodków badawczych. Daje to pewność, że ma on pozytywny wpływ na zdrowie. Niestety wpływa też na ostateczną cenę produktu, niemniej warto nieco więcej zapłacić za tak wysoką jakość.

Dla kogo żywność funkcjonalna?

Żywność funkcjonalna ma bardzo szerokie grono odbiorców – m.in. są to osoby chore, narażone na ogromny stres, młodzież w okresie intensywnego wzrostu, osoby otyłe, sportowcy. Niemniej jednak, ludzie zdrowi, uprawiający rekreacyjnie sport nie muszą sięgać po tą grupę produktów. Dla nich wystarczająca jest zbilansowana, zdrowa dieta. Zdarza się bowiem tak, że nadmiar niektórych składników w pożywieniu ma negatywny wpływ na zdrowie, prowadząc nawet do poważnych schorzeń.

Podział żywności funkcjonalnej

Żywność funkcjonalną można podzielić ze względu na kilka kryteriów. Na początek podział ze względu na skład:

• konwencjonalny - produkty z tej grupy opierają się wyłącznie na naturalnych składnikach danego produktu np. błonnik, witaminy, minerały itd.
• wzbogacany - przynależność do tej grupy, oznacza, że skład produktu został wzbogacony o dodatkowe mikro lub makroelementy,
• zubożany - produkty znajdujące się w tej grupie zostały pozbawione pewnych mikro lub makroelementów.

Następnym kryterium jest rola jaką jedzenie spełnia w organizmie. A mogą być one następujące:

• profilaktyczna
• wspomagająca leczenie
• zapobiegająca niedoborom

Ostatnim można powiedzieć najważniejszym podziałem jest przeznaczenie jedzenia. To znaczy do jakiej grupy osób jest ono kierowane. To czy będą to diabetycy, osoby z nadwagą albo sportowcy definiuje skład i wzbogacenie o konkretne elementy. Ten podział zostanie tutaj najszerzej opisany.

Żywność funkcjonalna a cukrzyca

W uproszczeniu cukrzyca jest chorobą objawiającą się zbyt dużym stężeniem glukozy we krwi. Z tego wynika, że żywność funkcjonalna dla diabetyków charakteryzuje się zminimalizowaną ilością tego składnika. Może być ona wzbogacona o produkty mające obniżać jej stężenie we krwi.

Rynek tych produktów jest bardzo szeroki i rozwinięty, dzięki czemu każdy z chorujących może znaleźć produkt idealnie dopasowany do indywidualnych potrzeb. Warto skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem prowadzącym, który oceni skład.

Najczęściej wybierana żywność funkcjonalna w sklep-presto.pl

Żywność funkcjonalna a otyłość

Stres, niezdrowe odżywianie, brak aktywności fizycznej. Tak wygląda codzienność wielu z nas. Dlatego nadwaga i otyłość jest uznawana za chorobę cywilizacyjną. Najlepiej jest im zapobiegać poprzez zadbanie o zbilansowaną dietę i dawkę zbawiennego ruchu.

Dla osób, które nie zadbały o profilaktykę i muszą zmagać się ze zbyt wysoką wagą istnieje specjalna grupa produktów. Charakteryzują się one zmniejszoną ilością cukrów i tłuszczy,

Żywność funkcjonalna a probiotyki

Aby poprawić działanie układu pokarmowego pożywienie jest wzbogacana o szczepy bakterii probiotycznych, probiotyki. Zapobiegają one zakażeniom jelitowym, łagodzą nietolerancję na laktozę, pomagają w zwalczaniu biegunek, a nawet zapobiegają rozwojowi raka jelita grubego. Najczęściej modyfikowane są jogurty. Rzadziej możemy spotkać zmodyfikowane płatki śniadaniowe czy chociażby pieczywo.

Żywność funkcjonalna a układ krążenia

Zawał, udar, miażdżyca. Dziś choroby te spotykane są na każdym kroku. Przyczyny są podobne jak dla otyłości – stres, niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej. Składniki mające wspomagać serce i cały układ krążenia to:

• fitosterole
• stanole
• kwasy tłuszczowe omega-3,6
• soja,
• flawonoidy i polifenole
• peptydy
• kwas γ-aminomasłowy

Znaleźć je można w wielu produktach, m.in. jest margaryna, pieczywo, serki, jogurty, czekolada. Wyroby zawierające te składniki można wykorzystać nie tylko jako wspomaganie leczenia, ale również profilaktycznie – wspomagają i wzmacniają one układ krążenia.

Żywność funkcjonalna a suplementy

Suplementy i inne podobne im produkty w żadnym stopniu nie spełniają definicji żywności funkcjonalnej. Nie należy więc mylić tych dwu, odmiennych grup. Suplementy stanowią bowiem jedynie dodatek do codziennej diety, a żywność funkcjonalna jest tą dietą.